İtalya Ulusal Sağlık Enstitüsü’ne (ISS) göre, İtalya ve Çin gibi ülkelerde, erkekler COVID-19 (yeni koronavirüs) için test yaptıran ve sonuçları pozitif çıkan kişilerin yaklaşık %60’ını ve ölenlerin de %70’inden fazlasını temsil ediyor. COVID-19 için test sonucu pozitif çıkan kadınların oranının erkeklerden daha yüksek olduğu Güney Kore gibi ülkelerde bile, bildirilen ölümlerin yaklaşık %54’ünü erkekler temsil etmektedir.
COVID-19 hastalığında cinsiyetin rolü üzerine yapılan çalışmalar
Küresel sağlık üzerinde çalışmalar yapan bir araştırma enstitüsü olan Global Health, 20 Mart’ta en çok sayıda onaylanmış Covid-19 vakasına sahip 20 ülkeden kamuya açık verileri analiz etti.
Amaç, erkeklerin neden kadınlardan daha fazla etkilenmekte olduğunu görmekti.
20 ayrı ülkede topalanan veriler sonucunda, erkeklerin Covid-19 teşhisi konulduktan sonra kadınlara göre ölme olasılığının %50 daha yüksek olduğunu görüldü.
Çin’de yapılan ve tanısı laboratuvar ile doğrulanmış 55.924 COVID-19 hastasını kapsayan bir çalışmanın verilerine göre ise;
COVID-19 tanısı alan erkeklerin %2.8’i; kadınların %1.7’si yaşamını kaybettiği yönündeydi.
Wuhan’daki bir hastanede COVID-19 tanısı ile hastaneye yatan 99 hastayı içeren yine bir araştırmada, erkeklerin toplam hastaların üçte ikisini oluşturduğunu ve bu kişilerin %50’sinin kalp-damar hastalığı, diyabet veya solunum hastalıkları gibi kronik rahatsızlıklara sahip olduğunu bildirdi. Ayrıca bu araştırma ölümlerde erkeklerin payının %64 olduğunu gösterdi.
Yani salgın diğer ülkelere yayılmadan önce, Çin’den gelen veriler erkeklerin risk altında olduğunu ileri sürmüştü.
Peki ya İtalya’daki ölümlerin neden yüzde 70’i erkek?
Araştırmacılar, İtalya’nın yaşlı nüfusunun muhtemelen hastalığa özellikle duyarlı olduğunu söylüyor. Bu yaşlı vatandaşlar, en çok hasta olanlar: 70 yaşın üzerindeler, ölümlerin yüzde 87’sinden fazlasını temsil ediyorlar.
Çin’de erkeklerin hastalıktan ölüm payları şaşırtıcı olsa da, İtalya’daki rakamlar daha da şaşırtıcıydı. İtalya’nın en iyi sağlık araştırma ajansı Istituto Superiore di Sanità’ya göre tanıların yaklaşık yüzde 60’ı erkek ve COVID-19 nedenli ölümlerde bu oran %71’di.
Bu arada, Lancet’te yayımlanan son bir çalışmada rakamlar daha da yüksekti. Ölümlerin yüzde 80’inin erkeklerde ve sadece yüzde 20’sinin kadınlarda olduğu tespit edildi. Ek olarak, cinsiyete bağlı ölümler daha önce yaşanan küçük çaplı salgınlarda SARS ve MERS’de de görülmüştü.
Hastalık ve ölümdeki cinsiyet eşitsizliğini açıklamak zor
DSÖ’ye göre, Çin, İtalya ve Güney Kore’de kadınlar erkeklerden daha uzun yaşama eğilimindedir.
Bu ülkelerdeki erkeklerin, özellikle 15 yaşın üzerindeki erkeklerin yüzde 48’i sigara içiyor. Muhtemelen bu ülkelerdeki erkeklerde kronik kalp ve solunum hastalıkları daha sık görülme eğilimindedir.
Ancak bazı araştırmacılar, COVID-19’u erkeklerde daha da kötüleştirebilecek biyolojik farklılıkların altını çizdi.
COVID-19: Cinsiyetin Hastalıktaki Rolü Neler Olabilir?
Yıllar süren araştırmalar, kadınların genellikle erkeklerden daha güçlü bağışıklık sistemlerine sahip olduğunu ve biyolojik olarak enfeksiyonlara karşı daha iyi savunabildiğini bulmuştur.
Human Genomics dergisinde son zamanlarda yapılan bir araştırmaya göre X kromozomu çok sayıda bağışıklık sistemi ile ilgili gen içerir ve kadınlar iki adet X kromozumuna sahiptir (erkekler ise XY). Bu da kadınlara hastalıklarla mücadelede avantaj veriyor.
Ayrıca 2003 SARS salgınından sonraki çalışmalardan elde edilen bulgularda; dişi farelerde östrojenin koruyucu olduğunu bulmuştur. Bu salgın sırasında da erkeklerin ölüm oranı oldukça yüksekti.
Özet
Şimdiye kadar COVID-19 pandemisinden elde edilen veriler, genel olarak erkeklerin kadınlardan daha fazla etkilendiğini ve erkeklerin ölüm oranının daha yüksek olduğunu göstermektedir.
Kadınlara avantaj sağlayan durumlar; genel olarak erkeklere kıyasla daha sağlıklı bir yaşam tarzı, östrojen, 2 adet X kromozomuna sahip olmaları ve böylece daha etkili bağışıklık sisteminin bulunması olabilir.
Sağlıklı ve Mutlu Kalın!
Kaynak:
Coronavirus kills more men than women.
washingtonpost.com – 24 Mart 2020
Here’s why the coronavirus may be killing more men than women. edition.cnn.com 24.03.2020
